Tôi biết một đầu bếp làm việc tại một nhà hàng ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ông có lần hỏi tôi: Anh có biết có món ăn đặc trưng nào ở Bình Thuận mà các ông trùm thành phố ăn vào mỗi dịp Tết Nguyên đán hay đêm giao thừa không? có món ăn này trên bàn tiệc?
Bản chất tôi là người “ăn uống” nên mỗi khi đến vùng nào, tôi luôn tìm cách ăn những món ăn đặc trưng của vùng đó để thỏa mãn bản thân. Mình cũng biết chút ít về nấu ăn, đặc biệt là đồ uống nên bạn bè ở xa như Hồ Chí Minh, Tây Nguyên hay Hà Nội đến Phan Thiết công tác hay du lịch đều “bắt” được bếp của mình.
Bạn bè tôi thích gỏi cá trích, cá mơ, cá sặc, gỏi cua, mực chấm dấm hoặc cá bớp, súp cua, súp cua, cá ngừ nấu tapi loo (ăn sống)... Tôi “cân” hết”. Tuy nhiên, một câu hỏi có phần bất ngờ của một người bạn khiến tôi bối rối. Trong khi đang nghiền ngẫm câu trả lời, bạn gợi ý món bạn vừa om với thịt ba chỉ và chân giò để tôi và nhóm bạn cùng ăn. Lúc đó tôi mới hiểu và nói “à”: Bình Thuận măng khô.Bạn tôi giải thích rằng ở khắp các tỉnh, thành trên cả nước, các đầu bếp đều chọn măng khô nấu ba chỉ lợn làm món ăn Tết Bình Thuận đặc trưng. Theo Lin, người bạn tìm hiểu ẩm thực của tôi, người Bình Thuận có tục lệ nấu măng khô với thịt lợn vào dịp Tết Nguyên đán. Măng khô có thể nấu với vịt (măng vịt), nhưng nhiều người tránh ăn xui xẻo đầu năm nên không ai nấu. Măng khô làm từ thịt gà tuy ngon nhưng vẫn chưa được ưa chuộng bằng măng khô làm từ thịt lợn. Có nhiều cách nấu măng khô với thịt heo nhưng phổ biến nhất là măng khô nấu với thịt ba chỉ hoặc chân giò. Để có được một nồi măng thơm ngon, trước tiên bạn cần ngâm măng trong nước ấm qua đêm, thay nước khi măng chuyển sang màu vàng sậm, sau đó luộc măng 3 lần, mỗi lần khoảng 40 phút, để vớt măng ra. tạp chất trong măng. Đến lần đun thứ ba, nước sẽ trong thì vớt măng ra và để ráo nước. Với thịt ba chỉ hoặc lạp xưởng, chân giò (tùy theo sở thích), trụng sơ trong nước sôi để loại bỏ tạp chất và tránh mùi hôi nồng nặc của thịt lợn (không nên chọn lợn nhà máy vì có mùi nồng), sau đó ướp. gia vị Gia vị phải có tiêu và dầu hào Thịt ba chỉ phải được cắt thành từng miếng vừa phải để khi hầm với măng không bị nát. Ướp thịt khoảng 20 phút, sau đó nấu khoảng 30 phút cho thịt ngấm. Lúc này, bạn có thể cho thêm nước lạnh hoặc nước dừa tùy theo từng người, tuy nhiên khi nấu nước dừa bạn phải lưu ý đun nóng vừa phải, nếu không nó sẽ có vị tươi.. .bây giờ cho măng khô vào hầm thịt, 30 phút sau chúng ta đã có măng khô và thịt lợn….
Trở lại câu chuyện bạn tôi kể, măng khô nấu thịt lợn là món ăn Tết đặc trưng ở Bình Thuận. Tôi nghĩ điều này đúng vì hầu như nhà nào ở Bình Thuận, dù giàu hay nghèo, đều nấu măng khô với thịt ngày Tết. Măng khô ở Bình Thuận khá phong phú và được ưa chuộng trên thị trường do chất lượng vượt trội so với các vùng khác do khí hậu, thổ nhưỡng cho ra măng có vị ngọt, thơm và ít đắng. Ngoài ra, tre ở Bình Thuận có rất nhiều loại như tre đá, tre, trúc, trúc… nên tạo sự đa dạng cho những người thích ăn măng. Ở Bình Thuận, măng khô có ở hầu hết các vùng từ Tui Phong đến Đức Linh. Tuy nhiên, nhiều người thấy măng khô ngon và phổ biến nhất ở huyện Tân Lĩnh, Khâm Thuận Bắc.Khu vực người dân lấy được nhiều măng nhất là khu vực phía bắc sông huyện Tân Lĩnh từ xã Đông Hồ, La Ngâu đến Đức Phú. Ở các xã Khâm Thuận Bắc từ Đồng Tiến đến Đa Mi.
Những ngày cuối năm măng khô “lên cơn” ở Bình Thuận. Nhiều người ở Phan Thiết gọi điện cho tôi không chỉ để đặt mua măng khô mà người các tỉnh, thành khác cũng “kêu gọi” giúp mua măng khô Bình Thuận về ăn cuối năm và đón Tết Nguyên đán.. Và đó là lý do hàng trăm kg măng khô ở Bình Thuận “nhảy” ra thị trường trong mùa Tết...